Yalın olmak, ihtiyaç duyulmayan herşeyden arınmaktır. Yalınlık, ürünün/hizmetin üretimi ya da sunumu için gerekli olmayan, değer katmayan işlemlerin, gereksiz malzeme hareketlerinin, gereksiz işgücü hareketlerinin, gereksiz stokların, hataların ve uzun hazırlık sürelerinin ortadan kaldırılmasıdır.

Yalınlık öncelikli olarak yalın düşünceyi ön plana çıkarır. Yalın düşünmek işletmelerde değer zincirinin dikkate alınmasıyla başlar. Yalın yönetimi başarabilmek için tüm değer zincirine bir bütünlük çerçevesinde bakmak, israfları yok etmek ve tüm faaliyetleri müşteri için mükemmel değer oluşturmak amacına yönlendirmek gerekir.

Yalın düşüncede israf, ürün ya da hizmetin kullanıcısına herhangi bir fayda sunmayan, müşterinin fazladan bir bedel ödemeyi kabul etmeyeceği her şeydir. Tasarımdan sevkiyata tüm ürün/hizmet yaratma aşamalarındaki her türlü israfın yok edilmesi ile maliyetlerin düşürülmesi, müşteri memnuniyetinin arttırılması, piyasa koşullarına uyum esnekliğinin kazanılması, nakit akışının hızlandırılması dolayısı ile firma karlılığının arttırılması hedeflenir.

Yalın düşünce tüm faaliyetlere odaklanarak yalın yönetim tekniklerinin uygulamaya alınması ile başlar.

Yalın yönetim teknikleri işletmelerde uygulandığı zaman bütünsellik arz etmesi olmazsa olmaz önemli bir koşuldur.

Bütünsel bakış açısı eksik olduğunda değer zincirinde yer alan tüm faaliyetlerin ele alınamaması sorununu ortaya çıkarır. Bu da işletmeler için toplam faydaya ulaşmada zorluklara sebep olacaktır.
Yalın yönetimin aşamaları olarak; yalın felsefeyi oluşturma, değer akışlarını yeniden yapılandırma, değer akışı uygulama ve teknikleri uygulama sayılabilir.

Yalın yönetim teknikleri incelenmeden, nerelerde yalınlaşma işletmelere maksimum faydayı sağlar diye baktığımızda; aşağıdaki alanlar karşımıza çıkacaktır.

İş süreçlerinin yalınlaşması
Üretim tesislerinin yalınlaşması
Hizmet sunum noktalarının yalınlaşması
İşlemlerin yalınlaşması
Stokların yalınlaşması

Yalın işletmeler yönetimde temel ilkelere önem vermek zorundadır.

Değişen şartlara hızla uyum sağlama özelliğine göre,müşteri odaklı yapılanma sağlanmalıdır. Çalışanların kararlara katılımına dayalı, basit ve görsel bir yapı kurulmalıdır. Sürekli gelişme ve bu çerçevede sürekli eğitim uygulanmalıdır. Esnek uzmanlaşma sistemi kurulmalıdır. Denetim, ağırlıklı olarak otokontrol ile sağlanmalıdır.

Yalın yönetim, yalın organizasyonun hayata geçirilmesi ile işletilebilir. Yalın organizasyonda ise her sistemin iyi tarafları bir araya getirilerek her büyüklükte üretim miktarı, düşük maliyet, daha az yerde, daha kısa zamanda, çok alanda uzmanlaşmış yüksek morale sahip personel ile yüksek kaliteli mal ve hizmet üretimi söz konusudur.

Amaç; daha az girdi ile daha az zamanda daha düşük maliyetle ve daha yüksek kaliteli mal ve hizmet üretmektir.

Geleneksel organizasyonlarda yönetici işi planlar ve belirlerken, yalında yönetici ve takım üyeleri işi planlar ve belirler. Geleneksel de işler dar olarak tanımlı iken, yalında işler geniş beceri ve bilgi gerektirir. Gelenekselde bilgi yönetici de iken, yalında bilgi her düzeyde serbesttir. Geleneksel de eğitim teknik becelerilerde yoğunlaşmışken yalında sürekli öğrenme anlayışıyla herkes yönetim ve beceri konusunda eğitim alır.

Yalın organizasyonda değer yaratmayan faaliyetlerin elimine edilmesi gerekir. Bunları belirlemek ve sınıflandırmak yalınlaşmaya temel teşkil eder. Yalınlaşmada aşağıdaki önemli hususlar dikkate alınmalıdır.

Yalın organizasyon işletmelerin elindeki kaynakları en etkili biçimde kullanmayı sağlar. Kaliteyi ve verimliliği arttırır, maliyeti düşürür. İşletmelerin rekabet ortamında başarılı olmalarını sağlar. Yalın organizasyon, üretim faktörlerinin hepsini en verimli ve etkili bir şekilde değerlendirmekle beraber, insan faktörü üzerinde odaklanır. Bu nedenle yalın organizasyon başlı başına bir hayat tarzıdır ve bir yönetim felsefesidir. Yalın organizasyon felsefesi uluslararası rekabette meydan okumanın anahtarıdır ve dünyaya hızla yayılmaktadır.

Yalın yönetim düşüncede başlar. Arınmaktır.

Yazar: Sait Sağlam